Bức tranh đa màu của cuộc sống
Có bao giờ bạn lướt mạng xã hội và cảm thấy lạc lõng giữa những hình ảnh cuộc sống lung linh của người khác?
Những chuyến du lịch tuyệt vời. Những bộ váy áo xinh đẹp. Nhà lầu. Xe hơi. Người bạn đời tâm lý. Những đứa con ngoan ngoãn. Những mối quan hệ thân thiết. Những bữa tiệc tưng bừng. Những nụ cười tươi.
Có vẻ như ai cũng tự tin và hạnh phúc tận hưởng cuộc sống của họ, còn mỗi bạn loay hoay, mệt mỏi, bế tắc đi tìm hướng đi cho cuộc đời mình?
Bạn cảm thấy thất bại, kém cỏi.
Bạn tự ti, hoài nghi về bản thân mình.
Bạn nghĩ đến những mâu thuẫn trong cuộc sống vợ chồng. Những trận ăn vạ không hồi kết của con. Căn nhà bề bộn vương vãi đồ chơi. Chồng bát đĩa còn nằm chổng chơ trong chậu. Con đường sự nghiệp chông chênh, mịt mù.
Bạn nhìn mình trong gương: khuôn mặt mệt mỏi, bộ quần áo lôi thôi, đôi mắt thâm quầng.
Và bạn băn khoăn:
– Phải chăng mình là người vợ/người mẹ tồi?
– Phải chăng mình là người kém cỏi, vô dụng?
– Tại sao cuộc sống của người khác luôn sôi động, nhộn nhịp mà cuộc sống của mình ảm đạm, nhàm chán đến vậy?
=======
Bạn thân mến,
Đó từng là cảm giác của tôi mỗi lần lên mạng xã hội. Và đó cũng là lý do vì sao suốt mấy năm qua tôi tạm ngừng nó. Tôi đã rất đắn đo khi quyết định quay lại dùng nó để chia sẻ những thông điệp của mình. Mạng xã hội giúp tôi kết nối với mọi người, lan toả những giá trị mà tôi đang hướng tới, nhưng chính nó cũng khiến tôi cảm thấy ít hài lòng hơn về cuộc sống của mình.
Tôi nhận ra rằng những hình ảnh và thông tin mà tôi tiếp thu từ truyền thông và mạng xã hội đã tạo cho tôi một cái ngưỡng kỳ vọng sai lệch, không thực tế về cuộc sống. Và cái ngưỡng kỳ vọng ấy, nó như một con thú đang chờ trực gặm nhấm từ từ bất cứ thứ hạnh phúc nào mà tôi thu lượm được nếu như tôi không biết cách làm chủ nó.
Hạnh Phúc = Thực Tế – Kỳ Vọng
Khi biên độ chênh lệch giữa kỳ vọng và thực tế càng lớn thì sự thất vọng, bất mãn với cuộc sống của ta càng cao.
Dù thực tế có tốt lên bao nhiêu, nhưng nếu ta không biết làm chủ kỳ vọng của mình, thì ta vẫn cảm thấy cuộc sống của mình có vấn đề, và vẫn mãi hụt hơi đi tìm hạnh phúc.
Điều này cũng lý giải phần nào vì sao hiện nay chúng ta đang hưởng thụ một cuộc sống vật chất trong mơ, thậm chí là ngoài sức tưởng tượng của thế hệ trước đây nhưng mức độ hài lòng và cảm giác hạnh phúc về cuộc sống thì không có sự khác biệt là mấy. Đó là vì ngưỡng kỳ vọng của chúng ta đã bị đẩy lên cao rất nhiều. Và ngưỡng kỳ vọng ấy bị chi phối, ảnh hưởng bởi những hình ảnh, thông tin mà ta thu thập vào đầu mỗi ngày.
=======
Sự so sánh khập khiễng
Ngày này, đập vào mắt ta mỗi ngày trên các phương tiện truyền thông là hình ảnh những người nổi tiếng nhà lầu, xe hơi, những chuyến du lịch sang chảnh và lối tiêu tiền phóng khoáng. Trên mạng xã hội, phần lớn những điều ta thấy là những giây phút hạnh phúc, thành công mà người khác gặt hái được.
Về mặt lý trí, chúng ta biết những hình ảnh ấy đã được lựa chọn góc quay kỹ lưỡng, được chỉnh sửa cẩn thận để chỉ cho ta thấy góc nhỏ về cuộc sống của người khác….nhưng trong tiềm thức ta dần tin rằng một cuộc sống lung linh, sang chảnh như vậy mới là chuẩn bình thường của xã hội.
Và ta lấy cuộc sống ấy làm ngưỡng kỳ vọng cho mình.
Ta bắt đầu so sánh những giây phút thăng hoa của người khác với những khoảnh khắc dưới đáy của bản thân.
Ta so sánh màn trình diễn trên sân khấu của người khác với góc khuất đằng sau cánh gà của mình.
Một sự so sánh khập khiễng, không công bằng với chính bản thân ta.
Người chia sẻ có quyền được lựa chọn đăng tải những điều họ muốn, và có quyền được giữ những góc khuất riêng cho họ. Nhưng về phương diện là người tiếp thu, chúng ta cần cẩn trọng hơn khi đón nhận những hình ảnh, thông tin ấy. Cuộc sống trên truyền thông hay mạng xã hội không phải là hình ảnh đại diện cho cuộc sống thực tế của phần lớn mọi người. Có chăng, nó chỉ là một khoảnh khắc rất nhỏ trong bức tranh toàn cảnh cuộc sống của ai đó.
Nếu như so sánh là kẻ trộm của niềm vui, thì sự so sánh khập khiễng ấy chính là liều thuốc độc đang dần phá huỷ hạnh phúc của ta.
==========
Bạn thân mến!
Cuộc sống vốn rất đẹp, nhưng nó không phải là vẻ đẹp chỉnh chu, lung linh, hoàn hảo như cách mà truyền thông hay mạng xã hội đang tô vẽ cho chúng ta xem.
Nó không chỉ đẹp ở một vài giây phút thăng hoa, mà nó đẹp ngay cả ở những giây phút rất đời thường….một vẻ đẹp dung dị, gần gũi và thực tế hơn.
Cuộc sống đẹp trong những khoảnh khắc ta tươi cười, ấm áp bên con…và cũng có vẻ đẹp riêng trong bộn bề, chao đảo, trong những đêm thức trắng cùng con, những ngày đầu bù tóc rối bỉm sữa, trong những tiếng la gào, khóc thét của con, và cả trong những giây phút hoài nghi bản thân mình.
Cuộc sống đẹp trong những khoảnh khắc vợ chồng hạnh phúc nắm tay nhau….nhưng có ai tránh hẳn được những giây phút giận hờn, mâu thuẫn.
Cuộc sống đẹp trong những ngôi nhà gọn gàng, ngăn nắp….nhưng nó cũng có vẻ đẹp riêng trong những vương vãi, bộn bề.
Cuộc sống đẹp trong những chuyến du lịch tuyệt vời….nhưng nó cũng đẹp trong những khoảnh khắc tủn mủn, vụn vặt, lặp đi lặp lại tưởng chừng như vô nghĩa: công việc, cơm nước, chợ búa, tắm giặt, chăm sóc con cái.
Và đằng sau những nụ cười…sẽ không thiếu những giọt nước mắt, những giây phút hoài nghi, tự ti về bản thân mình.
=========
Và đó là bức tranh thực sự của cuộc sống
Bức tranh ấy có mảng sáng, mảng tối, góc nổi, góc chìm và vô số những sắc màu giao thoa giữa hai thái cực đó.
Như hai mảnh ghép của một đồng xu.
Như bản nhạc có nốt trầm nốt bổng.
Như ngọn sóng có lúc lên lúc xuống.
Như bốn mùa nối tiếp theo nhau.
Cuộc sống là tổng hợp những giây phút vui vẻ, và cả những lúc bộn bề, khó khăn.
Của những lúc tự tin, và cả những giai đoạn chông chênh, bối rối.
Của những lúc rạng rỡ, và cả những lúc bơ phờ.
Của những lúc thành công và cả những thất bại.
Tất cả những nguyên liệu ấy là rất thật và chúng tạo nên vẻ đẹp không hoàn hảo và rất đời thường của bức tranh mang tên cuộc sống.
=======
Bức tranh của bạn và tôi, chúng có thể không khác nhau quá nhiều như bạn nghĩ.
Có chăng, vì chúng ta chỉ nhìn được mảnh sáng trong bức tranh của nhau và đem nó so sánh với mảnh tối trong bức tranh của mình.
======
Dương Quỳnh Trang
20/5/2022